محاکمات نظامی (آذر - دی ماه 1362)
101 تن از متهمان، در اواخر سال 1362 در برابر یک دادگاه ویژه نظامی قرار گرفتند. قاضی دادگاه حجت الاسلام ری شهری بود و با وجود آنکه مطبوعات پوشش گسترده ای به واقعه داده بودند، هرگز محل دادگاه ویژه افشا نشد. اتهام متهمان "مفسد فی الارض"، "جاسوسی برای قدرتهای بیگانه"، "جمع آوری و انبار اسلحه و مهمات"، "توطئه برای براندازی جمهوری اسلامی" و "تخلف از منع فعالیتهای سیاسی برای نیروهای مسلح" بود. مطبوعات محاکمات را به صورت محکمه جاسوسان انعکاس دادند. اما توجه خود دادگاه معطوف به اتهامات خرابکاری، به خصوص توطئه براندازی جمهوری اسلامی بود.
در میان متهمین چندین فرد شاخص وجود داشت: ناخدا بهرام افضلی: فرمانده فاتح نیروی دریایی در خلیج فارس، سرهنگ هوشنگ عطاریان: دستیار ویژه وزارت دفاع، سرهنگ بیژن کبیری: یکی از افسران جبهه های جنگ، سرهنگ حسن آذرفر: استاد دانشکده افسری، سرهنگ سیف الله غیاثوند: پزشکی که به تازگی از جبهه بازگشته بود و سرهنگ ابولقاسم افرایی: افسر ژاندارمری با نشان افتخار که از فرمان آتش به سوی مردم در دوران انقلاب خودداری کرده بود. بیشتر افسران دیگر جوان و یا از درجه داران و همافران نیروی هوایی بودند.
پروفسور آبراهامیان در این کتاب مهم و شاخص خود که در سال 1383 در خارج از ایران به چاپ رسید به کاوش درباره نقش شکنجه در سیاست های فعلی جمهوری اسلامی می پردازد و اشاره می کند هرچند ایران در آغاز قرن بیستم کاربرد و استفاده از شکنجه را ممنوع اعلام داشته است ولی در زمان شاه و به کارگیری گسترده آن در کنار اعترافات علنی در جمهوری اسلامی را نمی توان انکار نمود.
"اعترافات داوطلبانه" به دلیل دسترسی به تلویزیون و بهره گیری از نوارهای ویدئویی به ابزار اصلی تبلیغات دولت جمهوری اسلامی تبدیل شده است و استفاده از چنین اعترافات علنی که برای تسخیر فکر و روح توده های مردم طراحی شده بود، به همراه فن آوری اعتلا یافته، بهترین وسیله در جهت تثبیت افرادی که بر اریکه قدرت تکیه زده، و برای خبیث نشان دادن "دشمن" به کار می آید.
آبراهامیان اعترافات علنی در ایران را با برنامه سازمان یافته چین در زمان مائو و روسیه استالینیستی و تفتیش عقاید مذهبی در دوران قرون وسطی، مقایسه کرده و شواهد تکان دهنده از وجوه مشترک عملکرد آنها در شکل، محتوا و زبان به دست می دهد.
"تاریخ مستدل و گیرای آبراهامیان از به زندان افتادن و مقاومت، با بیان شهادت های داده شده و ادبیات زندان، روزشمار پیوستگی ها و گسست ایران معاصر از دیدگاه مخالفان در بندش به شمار می آید.
خوانندگان این کتاب در شرح چگونگی تثبیت شیوه های نظام ایدئولوژیک در ایران و مجازاتهایی که دارای خصیصه های دوران تفتیش عقاید اسپانیا و اتحاد شوروی استالین است با برخی از قهرمانی های خارق العاده مردان و زنان روبرو می شوند.
آبراهامیان نشان می دهد که چگونه تولیدات رسانه های عمومی دولتی از اعترافات اجباری نتیجه معکوس داشته، ایرانیان را رو در روی شکنجه های وسیع در جهت اخذ اقاریر واهی قرار داده و این پرسش را مطرح ساخته که چگونه دولتی این همه هراس به شهروندان خود روا می دارد".
جو استورک، مدیر سازمان دیده بان حقوق بشر - بخش خاورمیانه و آفریقای شمالی
منبع: کتاب "اعترافات شکنجه شدگان" اثر پروفسور یرواند آبراهامیان
